Narodziny w tygodniach 36-42

Należy pamiętać, że rozwój dziecka ma indywidualny charakter. Poziom rozwoju może zależeć między innymi od tego, czy dziecko urodziło się w zaplanowanym tygodniu ciąży, czy też dziecko urodziło się wcześniej.

Rozwój

Rozwój mózgu przebiega w sposób ciągły. Większość komórek mózgowych jest na miejscu, a wszystkie połączenia i ścieżki zostały udoskonalone i rozwinięte. Mózg w dalszym ciągu rozwija się szybko aż do drugiego roku życia. Wzrok jest zmysłem dojrzewającym najpóźniej ze wszystkich zmysłów i będzie dojrzewał dalej po upływie czasu, który był zaplanowany na poród. Dziecko dobrze wygląda z bliska, ma ok. 20-30 cm. Spokojna twarz rodzica jest czymś najlepszym, na co dziecko chce patrzeć. Wzory i intensywne kolory mogą nadmiernie stymulować dziecko. Dziecko rozpoznaje głosy członków rodziny i zaczyna ignorować dźwięki, które wcześniej zakłócały sen. Dziecko zaczyna rozpoznawać nastroje po brzmieniu głosu.

Ma pewną kontrolę nad swoimi ruchami i zdolność utrzymania pozycji ciała i zbliżania dłoni do ust. Dziecko ma wystarczająco dużo energii, aby intensywnie poruszać rękami i nogami oraz może samodzielnie chwytać rzeczy. Może podnieść głowę i przytrzymać ją bez pomocy przez krótki czas.

Dziecko ma teraz wyraźniejsze okresy snu i przebudzenia, ale w dalszym ciągu występują nagłe przejścia między snem a czuwaniem i może potrzebować pomocy, aby odpocząć i zasnąć. Dziecko może przez trochę dłuższe chwile nie zasypiać i może być zainteresowane spędzaniem czasu z rodzicem.

Opieka neonatologiczna

W pierwszym okresie życia część dzieci przebywa w w podgrzewanym łóżeczku z materacem wodnym o regulowanej temperaturze w celu zachowania ciepła organizmu. Normalna temperatura ciała ma ogromne znaczenie dla dobrego samopoczucia, wzrostu i rozwoju dziecka. Podgrzewane łóżeczko ma baldachim, żeby zapewnić ochronę przez ostrym światłem. Gdy mózg jest niedojrzały, opieka nad dzieckiem koncentruje się zapewnieniu spokojnego otoczenia. Dziecko leży w specjalnie zaprojektowanym małym łóżeczku, aby zapewnić mu wsparcie. Aby zminimalizować momenty zakłócające spokój, wszystkie czynności pielęgnacyjne są starannie planowane.

Niektóre dzieci potrzebują dodatkowego wspomagania oddychania przez ograniczony czas, np. aparatem CPAP (Continuous Positive Airway Pressure). U dziecka może występować brak równowagi w regulacji pulsu i oddychania.

Na początku dziecko może być odżywiane przez kroplówkę z roztworem składników odżywczych. Niektóre dzieci dostają pokarm do żołądka za pomocą rurki (sondy) od nosa do żołądka, a inne mogą przyjmować pokarm do ust bezpośrednio podczas karmienia piersią, karmienia kubkiem lub butelką. Personel zajmujący się ułożeniem dziecka bierze pod uwagę, co dziecko pokazuje i na co ma wystarczająco dużo siły i czego chce rodzic.

W zależności od poziomu rozwoju dziecka (w którym tygodniu ciąży dziecko się urodziło i jaki poziom dojrzałości osiągnęło), może już być odpowiedni czas na przeniesienie dziecka z podgrzewanego łóżka do zwykłego łóżeczka z baldachimem chroniącym przed światłem. Nawet gdy dziecko leży w zwykłym łóżeczku, potrzebna jest mała bluza, którą można pożyczyć w szpitalu. Być może nadszedł już czas, żebyście zamieszkali razem w rodzinnym pokoju opieki na oddziale.

Co jako rodzic mogę zrobić?

Ty i twoje dziecko będziecie czuć się dobrze spędzając ze sobą możliwie jak najwięcej czasu. Zaplanuj czas spędzany z dzieckiem przeznaczony na jedzenie, zmianę pieluch, kąpanie lub ważenie, abyś mogła być z dzieckiem i opiekować się nim razem z personelem oraz poznać swoje dziecko i zobaczyć, jak się rozwija. Dziecko zaczyna wykazywać zainteresowanie swoim otoczeniem, a ty jako rodzic możesz zapewnić dziecku spokojne, dostosowane do potrzeb i harmonijne otoczenie potrzebne do spokojnego snu i w czasie przebudzenia. Dla wielu wielu dzieci ważne jest wsparcie ciała, aby było ułożone w wygodnej pozycji. Mów do swojego dziecka miękkim tonem głosu lub śpiewaj cicho. Dziecko rozpoznaje twój głos. Ludzka twarz jest dla małego dziecka najlepszą stymulacją. Pozwól swojemu dziecku mieć blisko twarzy kawałek materiału z twoim zapachem.

Gdy tylko stan dziecka się ustabilizuje i będzie mogło być wyjęte z łóżeczka, można przytulać je do piersi metodą skóra do skóry. Postaraj się znaleźć jak najwięcej czasu na opiekę nad dzieckiem metodą skóra do skóry, ponieważ ma to pozytywny wpływ na rozwój i samopoczucie dziecka. Może pomóc dziecku w lepszym ustabilizowaniu oddychania, tętna, temperatury ciała oraz trawienia. Uwalnia to również hormony „dobrego samopoczucia" zarówno u rodziców, jak i u dziecka. Pielęgniarki pomogą ci ułożyć dziecko w dobrej pozycji, aby można było razem spędzać czas. Na oddziale znajdują się różne pomoce służące do noszenia dziecka, poproś kogoś z personelu o wybranie rozwiązania najodpowiedniejszego dla waszej rodziny.

Możesz zacząć stymulować piersi do produkcji mleka. Pierwsze bogate w energię krople mleka matki (siara) można podawać bezpośrednio do buzi dziecka, zgodnie z ustaleniami z personelem. Gdy uda ci się pobudzić laktację, przyzwyczaj się, aby pobierać niewielką porcję świeżego mleka, żeby dać je dziecku, gdy się obudzi.

Dla dziecka jest teraz najważniejsza nauka jedzenia i dalszy wzrost. Oprócz karmienia sondą może być teraz czas na to, żeby dziecko zaczęło leżeć przy piersi mamy i nauczyło się jeść pokarm z piersi lub można wprowadzić butelkę do karmienia niemowląt. Na oddziale pracuje edukator do spraw laktacji, który może objąć opieką potrzebujących dodatkowego wsparcia.

Zapoznaj się z procedurami dotyczącymi higieny obowiązującymi na oddziale, aby zapobiec ryzyku infekcji. Unikaj intensywnych zapachów, takich jak np. perfumy, i pozwól, aby zdezynfekowane ręce właściwie wyschły przed trzymaniem dziecka.

Chcielibyśmy, abyś jako rodzic brała/-ł udział w codziennym obchodzie i informowała/-ł o swoim dziecku oraz razem z całym zespołem medycznym planowała/-ł opiekę.

Tekst: Tullikki Stendahl, pielęgniarka dyplomowana